O Muzeum

Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Niemiecki nazistowski obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945) (w organizacji) zostało utworzone w dniu 1 czerwca 2021 r., na mocy zarządzenia wicepremiera, ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotra Glińskiego. Po raz pierwszy idea powstania Muzeum pojawiła się podczas prac Rady Programowej ds. Upamiętnienia Dzieci Polskich z Obozu w Łodzi, powołanej 22 grudnia 2020 roku przez Rzecznika Praw Dziecka Mikołaja Pawlaka. W związku z inicjatywą utworzenia Muzeum list intencyjny do Rzecznika Praw Dziecka skierował Andrzej Duda, Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej.

List intencyjny w sprawie współpracy na rzecz powstania Muzeum został podpisany 21 maja 2021 r. przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. dr. hab. Piotra Glińskiego, Rzecznika Praw Dziecka Mikołaja Pawlaka oraz dyrektora Oddziału IPN w Łodzi dr. hab. Dariusza Roguta. Na stanowisko dyrektora Muzeum został powołany historyk, doktor nauk humanistycznych – Ireneusz Piotr Maj.

Do zadań Muzeum należą:

• gromadzenie, opracowywanie, konserwacja, przechowywanie i udostępnianie zbiorów związanych z historią obozu dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi i jego filii w Dzierżąznej koło Zgierza;
• działalność wystawiennicza, edukacyjna i naukowa, dotycząca upowszechniania wiedzy na temat funkcjonowania obozu dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi w latach 1942-1945 oraz jego filii w Dzierżąznej koło Zgierza w latach 1943-1945;
• działalność wystawiennicza, edukacyjna i naukowa dotycząca upamiętnienia najmłodszych ofiar II wojny światowej, gehenny polskich dzieci na terenach Polski okupowanych przez III Rzeszę i ZSRS;
• działalność wystawiennicza, edukacyjna i naukowa dotycząca losów dzieci – sierot wojennych w Polsce oraz dzieci Żołnierzy Wyklętych, bohaterów polskiego podziemia niepodległościowego;
• współpraca z organizacjami non-profit, organizacjami nieposiadającymi osobowości prawnej oraz edukatorami społecznymi w zakresie m.in. upamiętnienia historii obozu dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi;
• współpraca z muzeami, osobami fizycznymi, osobami prawnymi – w  szczególności z Rzecznikiem Praw Dziecka – w zakresie problematyki dotyczącej praw dziecka i naruszeń tych praw.

 Siedziba główna
Tymczasowa siedziba Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu mieści się przy ul. Piotrkowskiej 90 w Łodzi. Obecnie trwają rozmowy z władzami miasta Łódź na temat pozyskania przez Muzeum działek wydzielonych na terenie dawnego obozu pod budowę siedziby stałej oraz parkingu.

28 grudnia 2022 r. Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu zakupiło dwa budynki mieszczące się na terenie dawnego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Jedną z nieruchomości jest tzw. Verwaltung przy ulicy Przemysłowej 34. Budynek dawnej komendantury obozu będzie miejscem przeznaczonym do ekspozycji stałej. Druga nieruchomość mieści się przy ul. Przemysłowej 29. W jej pobliżu znajdował się obozowy karcer.

Oddział w Dzierżąznej

Dzięki darowiźnie przekazanej przez władze Gminy Zgierz Muzeum stało się właścicielem nieruchomości na terenie parku dworskiego w Dzierżąznej (gm. Zgierz), wraz z dawnym budynkiem gospodarczym. Nieruchomość w czasie niemieckiej okupacji znajdowała się nieopodal siedziby Heinricha Hansa Fugego, zastępcy komendanta Camillo Ehrlicha w obozie przy ul. Przemysłowej, a następnie kierownika filii w Dzierżąznej.

Zgodnie z zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 4 kwietnia 2023 r. w Dzierżąznej powstał oficjalnie oddział Muzeum. Od 5 kwietnia 2023 r. pełna nazwa naszego oddziału brzmi: „Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Niemiecki nazistowski obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945). Oddział w Dzierżąznej”.